Sprawdź także
Zasady bezpieczeństwa na dachu - zbędne utrudnienie czy jednak konieczność?
Czy wymagające zasady bezpieczeństwa i higieny pracy mają jakiekolwiek uzasadnienie? Czy może są tylko po to, żeby narobić obowiązków i kosztów właścicielom firm, a pracownikom zmniejszyć wygodę pracy w (i tak już) mało wygodnym miejscu jakim jest dach?
Praca dekarza charakteryzuje się jednym z najwyższych wskaźników wypadków śmiertelnych związanych z pracą w branży budowlanej. Każdego roku na placach budowy dochodzi do obrażeń, a wiele z nich ma związek z pracami dekarskimi. Liczby mówią, że niemal 30% wszystkich wypadków ma miejsce właśnie w budownictwie, a co 7 dni na budowie ginie 1 osoba .
Państwowa inspekcja pracy podczas kontroli na małych budowach wskazuje, że najczęstszymi przewinieniami ekip pracujących na dachu jest całkowity brak zabezpieczeń przed upadkiem z wysokości oraz nieprawidłowe używanie rusztowań .
Dlaczego powinieneś dbać o bezpieczeństwo będąc inwestorem, pracownikiem, właścicielem?
Wykonawcy i właściciele domów mają prawny obowiązek zapewnienia bezpiecznego środowiska pracy swoim pracownikom i wykonawcom. Niezastosowanie się do tego może skutkować uszkodzeniem ciała lub nawet śmiercią pracownika. Oprócz kosztów ludzkich ignorowanie zasad bezpieczeństwa może mieć też skutki finansowe. Wypadki w miejscu pracy mogą wiązać się kosztownymi rachunkami za leczenie, roszczeniami o odszkodowania i sporami prawnymi.
Ponadto firmy, które ignorują zasady bezpieczeństwa, często spotykają się ze złymi opiniami i utratą klientów. Dla firmy zła opinia krążąca wśród klientów może wiązać się z brakiem zleceń i złą reputacją. Owszem, dla wielu klientów nadal najważniejsza jest cena, ale czy ktokolwiek z nich chciałby, żeby na terenie jego przyszłego wymarzonego domu zginął człowiek?
Nie da się wystarczająco mocno podkreślić znaczenia bezpieczeństwa przy pracy na dachu. Branża dekarska nie jest dla osób o słabych nerwach. Wymaga wyjątkowego zestawu umiejętności - sprawności fizycznej, głowy do wysokości, orientacji w przestrzeni i… dbałości o bezpieczeństwo. Tymczasem nadal na polskiej budowie pytanie o kask i uprząż najczęściej wywołują ironiczny uśmiech.
Prace dekarskie mogą być niebezpieczne, ale posiadając niezbędny sprzęt i przestrzegając kilku prostych zasad bezpieczeństwa, można znacznie zmniejszyć ryzyko wypadków i obrażeń. Na co więc zwrócić uwagę, żeby szybko i sprawnie zadbać o bezpieczeństwo w pracy na dachu?
Sprzęt i niezbędne wyposażenie
Dla dekarza, blacharza czy cieśli, który przebywa na dachu domu jednorodzinnego (+/- 8m nad gruntem) jedną z najważniejszych zasad bezpieczeństwa w dekarstwie jest noszenie odpowiedniego sprzętu ochronnego.
“Analiza charakteru obrażeń u ofiar upadków z wysokości” wykonana na Uniwersytecie Jagielońskim podpowiada, że z im większej wysokości spadamy, tym bardziej ciało podczas upadku kieruje się głową w dół. Dlatego:
Szelki dekarskie
Upadki z wysokości są jedną z głównych przyczyn obrażeń i zgonów w branży dekarskiej. Podczas pracy na dużych wysokościach niezbędne jest posiadanie odpowiedniego sprzętu, który zapewni ochronę i zminimalizowanie ryzyka wypadków i obrażeń.
Jednym z najważniejszych elementów wyposażenia bezpieczeństwa w branży dekarskiej są uprzęże. Pasy i liny zabezpieczające odgrywają kluczową rolę w ograniczaniu ryzyka na dachu. Uprząż zapewnia ochronę przed upadkiem, utrzymując Cię bezpiecznie w punkcie kotwiczenia. W razie upadku uprząż może uratować życie, rozkładając siłę uderzenia poprzez rozciągnięcie specjalnie przygotowanej linki i zapobiegając uderzeniu o ziemię. Pamiętaj jednak, że nie każdy element nadaje się jako miejsce kotwiczenia i jednym z takich pozornie odpowiednich punktów jest komin. Nie przywiązuj linek do komina!
Ważne jest, aby wybrać szelki, które są odpowiednio dopasowane i spełniają standardy bezpieczeństwa. Zbyt luźne czy niesprawdzone sprzęty mogą dawać złudne poczucie bezpieczeństwa.
Kask
Kolejnym niezbędnym elementem wyposażenia ochronnego jest kask. Chroni głowę przed spadającymi przedmiotami i zapewnia jej zabezpieczenie w sytuacji upadku. Żeby zapewnić właściwą ochronę, bardzo ważne jest noszenie kasku certyfikowanego i odpowiednio dopasowanego.
Okulary
Kurz, trociny, opiłki metalu, chemikalia, spadające wkręty farmerskie, miarki i ołówki mogą nieodwracalnie uszkodzić wzrok, zdezorientować, a nawet spowodować upadek.
Okulary ochraniające oczy są niezbędne w pracy na dachu. Jeśli są wygodne, można zapomnieć, że ma się je na nosie, a latem zastosować wersję z przyciemnianymi szkłami , która dodatkowo zapobiegnie oślepianiu słońcem i odblaskami. Praca z silnym światłem odbijanym od białego gazobetonu czy błyski blaszanych arkuszy bardzo utrudniają pracę i mogą prowadzić do chwilowego oślepnięcia.
Rękawice
Tu nawet nie chodzi o otarcia i skaleczenia czy o to, że w rękawicach pracuje się mniej wygodnie. Rękawiczki zapewniają chwyt i chronią dłonie przed poważniejszymi uszkodzeniami, a w przypadku pracy zimą, wersje ocieplane poza zabezpieczeniem dają również komfort termiczny.
Rękawice dostępne są w wielu rozmiarach - każdy dopasuje je do swojej dłoni . Ponad to możesz wybrać podstawowe rękawice ułatwiające chwyt, rękawice odporne na przecięcia, rękawice ocieplane czy rękawice odporne na uderzenia np. młotkiem ciesielskim.
Zatyczki do uszu
Piła spalinowa generuje hałas na poziomie około 115dB co przy dłuższej ekspozycji powoduje uszkodzenia słuchu i dolegliwości zdrowotne. Nawet najtańsze i najprostsze nauszniki czy zatyczki do uszu, mogą pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom słuchu spowodowanym głośnymi dźwiękami. I nie trzeba ich nosić cały czas ponieważ np. kask modułowy Milwaukee z wbudowanymi słuchawkami pozwala je wygodnie podnieść i opuścić w dowolnym momencie.
Obuwie robocze
Poza wygodą i dobrą wentylacją w butach dla dekarza zdecydowania najważniejsza będzie podeszwa zbudowana z odpowiedniej gumy zapewniającej dobrą przyczepność na pokryciach dachu oraz wystarczającą odporność, żeby nie przebić jej na ostrych krawędziach, narzędziach czy blachach. Idealnie będzie kiedy znajdziemy buty odporne na przebicia np. przez wystające gwoździe.
Kamizelka odblaskowa
Podczas układania więźby z użyciem dźwigu i kilkoma pracownikami poruszającymi się po budowie, kamizelka wraz z kaskiem pomagają zlokalizować i szybciej zauważyć współpracownika. Zdecydowanie łatwiej zobaczyć fluorescencyjny i jaskrawy kolor, co pozwoli na odpowiednio szybką reakcję w razie zagrożenia.
Zestaw BHP dla dekarza składa się z:

Jakich zasad BHP przestrzegać?
» Poprawne korzystanie z wyposażenia
Drabiny i rusztowania są częstym źródłem wypadków przy pracy na dachu. Zawsze upewnij się, że drabina jest w dobrym stanie, stabilna i odpowiednio zabezpieczona. Podczas wchodzenia po drabinie czy rusztowaniu stosuj zasadę “trzech punktów” – przez cały czas utrzymuj trzy punkty kontaktu (dłonie i stopy).
Jednym z najczęstszych przewinień wskazywanych przez PIP jest brak zabezpieczeń rusztowań w postaci barierek i zabezpieczających punktów mocujących.
Osobiście znamy w Pan Łącznik przypadki przewróconego rusztowania ustawionego w szczycie domu na złych podporach i przechylenia drabiny na klatce schodowej, które skończyły się upadkiem z wysokości. Na szczęście straty ograniczyły się do siniaków i zadrapań. Drugi raz nie spróbujemy szczęścia.
» Warunki atmosferyczne
Prace dekarskie często odbywają się w nieprzewidywalnych warunkach pogodowych. Ważne jest, aby zwracać uwagę na prognozę pogody i unikać prac na dachu podczas silnego wiatru, ulewnego deszczu lub burzy z piorunami . Śliskie powierzchnie zwiększają ryzyko wypadków, dlatego należy zachować dodatkowe środki ostrożności, gdy jest mokro lub powierzchnia dachu jest oblodzona.
W miarę możliwości idealnie byłoby przełożyć termin realizacji dostosowując się do pogody. Nie zawsze jest to możliwe przy natłoku pracy w pełni sezonu, dlatego tym bardziej istotne jest zadbanie w takich sytuacjach o bezpieczeństwo np. używając odpowiednich butów i uprzęży.
» Porządek w pracy
Porozkładane wszędzie narzędzia mogą prowadzić do niebezpieczeństwa potknięcia się i spowodować wypadek. Staraj się utrzymać miejsce pracy w czystości i porządku, upewniając się, że narzędzia i materiały są odpowiednio przechowywane i zabezpieczone .
Niezabezpieczona piła motorowa służąca do przycinania więźby to co najmniej kilka szwów. Ołówek zsuwający się po blachodachówce kilka metrów w dół to potencjalnie wykłute oko, spadająca gwoździarka o wadze kilku kilogramów może zabić.
» Świadomość i rola szkolenia
Najważniejsze jest, aby każdy dekarz był świadomy zagrożeń i ryzyka, jakie może napotkać w miejscu pracy. Rozumienie potencjalnych zagrożeń może pomóc w zapobieganiu wypadkom i urazom, zapewniając bezpieczniejsze środowisko pracy wszystkim zaangażowanym. Warto rozmawiać w ramach ekipy o potencjalnych niebezpieczeństwach.
Każdy właściciel ma natomiast obowiązek przeszkolić z zasad dekarskiego BHP każdego pracownika. Tym bardziej, że Polacy rzadko sięgają do instrukcji nosząc przekonanie, że sami wiedzą najlepiej.
Gdzie szukać więcej informacji na temat bezpieczeństwa w pracy?
Państwowa Inspekcja Pracy przygotowała akcję informacyjną w związku z licznymi wypadkami w pracy, w tym w budownictwie. Kampania “Budowa. STOP wypadkom!” z jednej strony realizuje obwiązek edukacyjny, a z drugiej wiąże się z projektem kontroli i prewencji na polskich budowach.
Wzmożone kontrole będą odbywały się również w roku 2024, dlatego warto zapoznać się ze stroną www.bhpnatak.pl , gdzie można znaleźć m.in . listę kontrolną z komentarzem, która pozwoli nakierować właścicieli firm z branży dachowej na odpowiednie rozwiązania ale również darmowe materiały edukacyjne, grafiki i plakaty.
Produkty z kategorii "BHP" w naszym sklepie znajdziesz pod linkiem ARTYKUŁY BHP